САРЫГ ШАЖЫННЫҢ КИЖИГЕ АЧЫ-БУЯННЫГ ЭҢ КҮШТҮГ ТАРИНАЛАРЫ
Чуртталганың янзы-бүрү байдалдарында номчуур ыдыктыг тараналар:
Үндезин Будда Шакья муни Бурганның тариназы.
ОМ МУНИ МУНИ
МАХА МУНИЕ СОХА
Цонкаба Бурганның тариназы.
МИКМЕ ЦЕВЕ ДЕРЧЕН ЧЕНРЕ ЗИК.
ДРИМЕ КЕНБЕ ВАҢБО ЖАМБЕЛ ЯҢ
ДУБУҢ МАЛУ ЖОМЗЕ САҢВЕ ДАК
ГАҢЧЕН КЕБЕ ЗУКГЕН ЦОҢКАБА
ЛОБСАҢ ДРАКБЕ ШАБЛА СӨЛВА ДЕБ
Кежик камгалаар тарина.
ОМ ТАРЕ ТУТАРЕ ТУРЕ СОХА
Назын узадып камгалаар болгаш мөчээн кижиниң сөөлгү оруун арыглап, соңгу назынга буян дилээр тарина.
ОМ МАНИ БЕМЕ ХУМ
Мерген угаанның болгаш дыл сайзырадырының тариназы.
ОМ АРА БА ЦА НАДИ
Угаанга, мага-ботка күш киирер тарина
ОМ БЕНЗА БАНИ ХУМПЕ
Эм Бурганының тариназы (Эмненир мурнунда номчуур)
ТЭЯТА ОМ БИГАЦЕ БИГАЦЕ
МАХА БИГАЦЕ БИГАЦЕ РАЗА
САМА ГАДИЕ СОХА
Хай-халаптан камгалаар тарина
ОМ СУБАДИ НЭНЬ СОХА
Орук-чер чоруурда номчуур камгалал тарина
ОМ АКАНИ НИКАНИ АЧИЛЕ
МЭНДЕЛА МАЙЕ СОХА
Эп-найырал быжыглаарының тариназы
ОМ А ТРАНЧА ДРИГА ХУМПЕ
Аарыг-аржыктан, озал-ондактан камгалаар тарина
ТЭЯТА ОМ ГАДИ ГАДИ ПАРА
ГАДИ ПАРАСАҢ ГАДИ БУДИЕ СОХА
Багай дүштен камгалаар тарина
ТЭЯТА ОМ COCO COCO ME ME
ХУМ ХУМ ХРИ ШИ ШАМ СОХА
Тарина болгаш ооң ужур-утказының дугайында чүдүкчүлерниң салган айтырыгларынга харыылар.
1. Тарина деп чүл?
— Бөдүүн сөс-биле алырга, тарина дээрге тантра талазында эртем болур. Ол болза Бурган бүрүзүнүң дуза чедирер ыдыктыг сөстери-дир.
2. Тариналарны номчуур болза, кижиге кандыг дузалыгыл?
—Тариналарны кайы-хирс номчуурул, ол хире буян делгсрээр болгаш буянның күжү-биле кижиниң чоруу болгаш ажыл-ижи чогунгур болур. Тариналарның айыс-күжү бүгү мага-ботка, сеткилге ханы сиңип, ону номчаан кижиге улуг салдарлыг болур болгаш ажыл-амыдыралга эки түңнелдергс чедирер.
3. Тариналарны кажан номчуп болурул?
— Тариналарны номчууру үе-шактан хамаарылга чок болур. Кижи бүрүзү ону кажан-даа, каяа-даа номчуп болур: ажыл кылып-даа тургаш, агаарлап, кылаштап-даа чорааш, бажыңынга дыштанып олура-даа.
4. Тариналарны каш катап номчуурул?
— Тариналарны кижи дириг чораан бүгү назынында арыг сүзүк болгаш ханы бүзүрел-биле үргүлчү доктаамал номчуп чоруурга эки.
5. Тариналарны номчуурунуң чылдагааннары чаңгыс болур бе?
— Чок. Тарина бүрүзү бир-ле Бурганның ыдыктыг сөстери болур болгаш ооң ужур-утказы аңгы-аңгы болур. Чижээ, чамдык тариналар хай-бачытты, аарыг-аржыкты арыглаар.
6. Таринаны ылап-ла бодунуң Сүзүктүг Башкызын дамчыштыр хүлээп алыр бе азы кандыгыл?
— Сүзүктүг Башкызындан сагыл чсттирип хүлээп алган-албаанындан хамаарылга чокка таринаны номчуп болур. Ынчалза-даа Сүзүктүг Башкызын дамчыштыр хүлээп алгаш, номчуп чоруур болза, Башкызының айыс-күжүнден дуза оон-даа күштүг болур.
7. Кижи бүрүзүнүң меңги аайы-биле тариналары аңгы-аңгы болур бе?
— Меңгизинден ол хамаарышпас. Кижи бүрүзү херек болза, кандыг-даа таринаны тургустунуп келген чылдагаан аайы-биле номчуп болур. "Бо мээң Бурганым тариназы-дыр, бо мээңии эвес-тир" деп ыдыктыг сөстерни ылгавас. Ол бодунга нүгүлдү алыры-дыр.
Төвүт башкы Лобсан Түптен
